วันพุธที่ 27 มกราคม พ.ศ. 2553

การถดถอยของสื่อสิ่งพิมพ์ (ตอนที่ 2)

โดย ดร.ปริญ เฟื่องวุฒิ
Creative Commons License

itune_promotion.jpg picture by drparin
ภาพจาก Apple.com


การคืบเข้ามาของเทคโนโลยีด้านการสื่อสารใหม่ๆ เปิดโอกาสให้ช่องทางสำหรับธุรกิจสื่อสิ่งพิมพ์ต้องปรับตัวตาม ด้วยการวิเคราะห์จากปัจจัยด้านเทคโนโลยี การเพิ่มขึ้นของการใช้งานมือถือแบบ Smart Phone การเปิดตัวอุปกรณ์ที่สามารถอ่านอีบุ๊ค การมีรูปแบบของอีบุ๊คที่เป็นมาตรฐาน และการใช้โครงข่ายการสื่อสารแบบ 3G ทำให้ความเป็นไปได้ในการสูญพันธ์ของสื่อสิ่งพิมพ์แบบเดิมๆมีสูงมาก


การเข้ามาของสื่ออินเตอร์เน็ตทำให้ผู้ประกอบการในธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับสื่อต่างๆเหล่านั้น กลับมาศึกษาและใช้ประโยชน์จากเครือข่ายอินเตอร์เน็ตที่เปิดช่องทางให้สามารถเข้าถึงคนในทั่วทุกมุมโลกและสามารถลดค่าใช้จ่ายในการผลิตลงอย่างมาก ไม่ว่าจะเป็นสื่อใดๆตามที่ได้กล่าวมาแล้ว เราจะเห็นว่าสามารถปรับให้อยู่ในรูปแบบของไฟล์ดิจิตอลและจัดส่งให้ถึงมือลูกค้าผ่านทางอินเตอร์เน็ตได้ทันที และที่สำคัญคือบริการเหล่านี้ สามารถเปิดให้บริการโดยอัตโนมัติตลอด 24 ชั่วโมง


ในตอนที่ 2 นี้ เราลองมาดูว่า อะไรที่จะเป็นสิ่งที่เน้นย้ำถึงปรากฏการณ์ของความเสื่อมถอยของสื่อสิ่งพิมพ์ที่ใช้กระดาษเป็นวัตถุดิบหลักในการผลิต ซึ่งผู้เขียนเชื่อเป็นอย่างยิ่งว่าปี 2553 นี้ จะเป็นปีที่การเริ่มต้นของความเสื่อมถอยแห่งความนิยมในสื่อกระดาษอย่างกว้างขวางและเป็นรูปธรรมมากที่สุด ในความเป็นจริงอาจมีอยู่หลายปัจจัยที่จะทำให้คำที่ผู้เขียนคาดการณ์นั้นเป็นจริงหรือไม่ ไม่ว่าจะเป็นปัญหาทางเศรษฐกิจ การเมือง สังคม และปัจจัยอีกหลายๆอย่าง อย่างไรก็ตามในบทความนี้ ผู้เขียนลองวิเคราะห์ในมุมของปัจจัยแห่งเทคโนโลยีเท่านั้น




  • การใช้งานโทรศัพท์ Smart Phone ที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งกลุ่มของผู้ใช้งาน Apple iPhone, Google Android และ Windows Mobile โดยเฉพาะอย่างยิ่ง iPhone ที่มีส่วนแบ่งตลาดของ Smart Phone อยู่ราว 60% และการก้าวคืบเข้ามาแบบก้าวกระโดดของ Google Android ที่มีผู้ผลิตโทรศัพท์หลายรายให้การสนับสนุนและนำมาเป็นระบบปฏิบัติการของโทรศัพท์ของตนเอง ซึ่งโทรศัพท์เหล่านี้สามารถใช้ในการอ่านเอกสารอิเลคโทรนิกได้อย่างสบาย


    ภาพจาก Apple.com
      
    ภาพจาก cnet.com

    • จากการเปิดตัวของ คอมพิวเตอร์พกพาแบบบางเฉียบที่เราเรียกกันว่า Netbook นั้นยังไม่ได้เป็นคำตอบที่ชัดเจน แต่การเข้ามาของ Apple Tablet หรือตามที่คาดการณ์กับว่าอาจใช้ชื่อ iSlate อาจเป็นที่มาของการสูญพันธุ์ของสื่อสิ่งพิมพ์ที่ใช้กระดาษเป็นหลัก สื่อสิ่งพิมพ์ต่างๆต้องปรับตัวอย่างมาก เพื่อความอยู่รอดในการแข่งขันแบบ Global Economy ที่ไม่มีพรหมแดนกั้นเหมือนในอดีตที่ผ่านมา นี่ยังไม่รวม Amazon.com ซึ่งเปิดตัวและวางจำหน่าย เครื่องอ่านเอกสารอิเลคทรอนิกส์ของตัวเองภายใต้ชื่อ Kindle สำหรับยักษ์ใหญ่วงการร้านขายหนังสือและหนังสือออนไลน์อย่าง Barnes & Nobles ก็มีเครื่องอ่าน E-Reader ของตัวเองในชื่อ Nook

      The Kindle Store: More Than 400,000 Books
      ภาพจาก Amazon.com




      ภาพจาก bn.com



    • Platform สำหรับการพัฒนา E-Book มีความแข็งแกร่งมากยิ่งขึ้น นอกเหนือจากความนิยมในการเขียน Blog ในอินเตอร์เน็ตแล้ว E-Book ที่มีจำหน่ายในลักษณะที่เป็นรูปแบบออนไลน์ ส่วนใหญ่จะเป็นการพัฒนาบน Platform ของ Adobe Acrobat หรือ PDF ที่เป็นที่นิยมกัน นอกเหนือไปจากนี้ค่ายร้านขายหนังสือออนไลน์ดังๆอย่าง Amazon.com และ BN.com ก็มีรูปแบบมาตรฐานของ E-Book ของตัวเองออกมา

    •  การใช้ 3G อย่างกว้างขวาง ทำให้ความสามารถในการเข้าถึงข้อมูลที่มีขนาดใหญ่ทำได้อย่างกว้างขวางและมีข้อจำกัดในเรื่องของขนาดของการโอนถ่ายข้อมูลที่น้อยลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งสื่อต่างๆที่ได้ปรับเปลี่ยนมาให้บริการในรูปแบบของดิจิตอลแล้ว ไม่ว่าจะเป็น ดนตรี ภาพยนตร์ ซอฟต์แวร์ หรือแม้แต่หนังสืออิเลคทรอนิก 
    จะเห็นได้ว่าเทคโนโลยีในปัจจุบันเอื้อประโยชน์ให้เกิดความสะดวกสะบายในการเลือกซื้อหนังสือมาอ่านโดยไม่จำเป็นจะต้องไปร้านหนังสือเหมือนเมื่อก่อน และหนังสือก็ไม่ได้อยู่ในรูปแบบของกระดาษอีกต่อไป แน่นอนมันอาจดูแล้วช่วยลดการตัดไม้ทำลายป่าของโลกลง แต่นั่นก็หมายความถึงการรุกรานธุรกิจอีกด้านโดยหลีกเลี่ยงไม่ได้

    ตอนหน้า เราลองมาดูกันว่าธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับสื่อสิ่งพิมพ์ที่เกิดขึ้นมาจากกระดาษจะเป็นอย่างไร ร้านหนังสือที่เราเคยอ่านกันมาหละจะทำอย่างไร ในการรุกก้าวของธุรกิจแบบ Global Economy จะทำให้ร้านหนังสือที่มีตั้งอยู่มากมายหายไปมากน้อยแค่ไหน และลองมาติดตามถึงแนวทางความคิดต่างๆของผู้ให้บริการสื่อออนไลน์เจ้าใหญ่ๆว่าจะมีทิศทางอย่างไร เพื่อเป็นแนวทางในการปรับตัวของเรากันครับ

    เอกสารอ้างอิง

    • AFP (2010), "Spotlight turns to Apple's rumoured tablet", AFP via News.com.au, http://bit.ly/aurkBy
    • Chen, B.X. and Tweney, D.F. (2010), "Apple Event to Focus on Reinventing Content, Not Tablets", Wired.com, http://bit.ly/cZ0sZE
    • Chen, B.X. (2009), "Everything We Know About Apple’s Touchscreen Tablet", Wired.com, http://bit.ly/9znkSm
    • McCarthy, C. (2010), "Amazon: Kindle app store on the way", CNET, http://bit.ly/d0MvdD
    • Ogg, E. (2010), "McGraw-Hill: Tablet will be based on iPhone OS", CNET, http://bit.ly/9vsM1n
  • Creative Commons License
    This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-No Derivative Works 3.0 Thailand License.